Recente studies tonen dat je hersenen een effect hebben op je darmgezondheid en omgekeerd dat je darmgezondheid een effect heeft op je mentale gezondheid. De 'Brain-gut connection" is de benaming voor de communicatie tussen je hersenen en je darmen.
Er zijn verschillende manieren waarop je hersenen met je darmen communiceren. Namelijk via neuronen en via chemische stoffen geproduceerd in het lichaam.
De nervus vagus en het zenuwstelsel
Men heeft altijd al een vermoeden gehad dat er een connectie is tussen hersenen en je spijsverteringskanaal. Of anders gezegd, dat wat je eet een invloed heeft op hoe je je voelt. De laatste jaren is steeds meer onderzoek naar gedaan en heeft men ook wetenschappelijke verklaringen hiervoor.
Je hele maag-darmkanaal is van aan je slokdarm tot het eind van de dikke darm bedekt met zenuwcellen (neuronen). De verzamelnaam voor deze zenuwcellen wordt ook wel het tweede brein genoemd. De actiesignalen die je hersenen sturen naar je tweede brein uit zich in je spijsverteringskanaal in oa. diarree, normale vertering enz. Hoe werkt dit nu precies?
Neuronen van het zenuwstelsel vertellen aan je lichaam hoe je je moet gedragen. Ze nemen prikkels op en vertalen dat in een gedrag/actie. Er zijn wel 100 biljoen neuronen waarvan 500 miljoen in je darmstelsel. Deze neuronen van je darmen zijn geconnecteerd met je hersenen door middel van zenuwbanen. De NERVUS VAGUS is de grootste zenuwbaan die een connectie maakt tussen je darmen (je tweede brein) en je hersenen (je grote brein).
Je begrijpt dus ook wanneer de nervus vagus geblokkeerd wordt, er een probleem in de communicatie kan zijn.
Darmbacteriën produceren chemische stoffen
Het tweede brein kan je niets vertellen over hoe je je voelt, dat doet het grote brein. Je hersen vormen het 'grote brein'. The 'gut-feeling' of 'een buikgevoel' hebben bij is dus een samenwerking van deze twee breinen of zenuwsystemen.
Je darmstelsel en je hersenen zijn nog op een andere manier met elkaar verbonden dan via zenuwbanen, namelijk via chemische communicatie. Neurotransmitters zijn chemische stoffen die in de hersenen geproduceerd worden. Ze hebben een effect op je gevoel of welbeleven. Zo draagt de neurotransmitter serotonine bij tot een gelukzalig gevoel. Een andere neurotransmitter geproduceerd in de darmen is neurotransmitter GABA genoemd. GABA speelt een rol bij angstgevoelens. die een effect hebben op je gevoel.
Naast neurotransmitters worden nog andere stoffen geproduceerd door je darmbacteriën. Een ander stofje dat ze produceren zijn korte keten vetzuren (SCFA) die een effect hebben op je eetlust. Hoezo kan dat stofje een effect hebben op de eetlust? Je darmbacteriën produceren een stofje dat wordt gedetecteerd door je zenuwcellen en zo een signaal geeft aan de hersenen via de brein-gut connectie. Dat signaal wordt in dit geval vertaald als een verzadigd gevoel na de maaltijd.
Hoe vertaald die communicatie zich dan precies in je gedrag?
Ervaringen geven een positief of negatief gevoel als herinnering. Wanneer je een lekkere maaltijd hebt gegeten, dan slaat je brein dit op. Wil je je terug goed voelen en die vreugde herbeleven, dan is het niet raar dat je lichaam terug naar die maaltijd zal verlangen waarbij het de vorige keer een leuke herinnering heeft opgeslagen. Serotonine speelt hierin een belangrijke rol. Wist je dat het grootste deel van de serotonine in de maag-darmkanaal wordt geproduceerd?
Wanneer je dus een maaltijd hebt gegeten waarbij je last hebt gehad in je maag-darmkanaal, zou het dus best kunnen dat je een negatieve ervaring hebt opgeslagen. Zo kan het bijvoorbeeld dat je absoluut niet meer graag vis eet omdat je in het verleden bij een vismaaltijd een voedselvergiftiging met diarree en buikklachten hebt opgelopen.
Onderdrukte emoties worden opgeslagen in het lichaam en veroorzaken zo fysische klachten zoals prikkelbare darm klachten.
Je darmstelsel is het grootste deel van je immuunsysteem
In je darmen bevinden zich zenuwcellen die een rol spelen in het immuunsysteem. Ze geven signalen aan de rest van het lichaam. Nemen bijvoorbeeld deze cellen een signaal op en zien ze een voedingsmiddel als schadelijk voor je lichaam, dan zal je lichaam erop reageren. Je darmcellen zijn dus zeer machtig maar ook heel belangrijk voor je lichaam.
In je darmen bevinden zich bacteriën, ook wel het microbioom genoemd. Het is de verdedigingslinie van ons lichaam. Ze helpen schadelijke/slechte bacteriën buiten te houden. Bacteriën produceren boodschapperstoffen waarmee ze communiceren met de zenuwcellen. Maar wanneer het microbioom uit evenwicht is, kan er een ziekte ontstaan.
Je maag-darmkanaal (gut) en je brein communiceren met elkaar en dit heeft een effect op je immuniteit
Er lopen signalen van je darmen naar je brein via de Nervus Vagus. De Nervus Vagus is verbonden met de lever, de maag, de darmen, de nieren, de longen en de slokdarm. De signalen die door de nervus vagus gestuurd worden zorgen ervoor dat ongewenste bezoekers uit je lichaam blijven of helpt je bij het verteren van je maaltijd. Zo geeft de nervus vagus het signaal aan de klieren om verteringssappen te produceren om een maaltijd te kunnen verteren. Verder geeft het signalen door naar je hersenen en kan het een goed gevoel opwekken bij een maaltijd of je het signaal geven dat je voldaan bent.
Wanneer er indringers zijn die schadelijk zijn voor het lichaam, dan wordt dat signaal ook doorgegeven vanuit het spijsverteringskanaal naar de hersenen. Van daaruit zal er een reactie komen op de indringers. Dit is de werking van je immuunsysteem.
Je immuunsysteem wordt al sinds de geboorte gevormd en beïnvloed door ...
Door je ervaringen
We weten dat wat je in het eerdere leven ervaart zijn voetprint nalaat voor de rest van je leven, zo ook voor het immuunsysteem. Je lichaam bouwt herinneringen op om zichzelf te verdedigen voor toekomstige gebeurtenissen die mogelijks schadelijk zijn voor het lichaam. Dit gebeurt al in de buik van de moeder. Wanneer een zwangere vrouw stress ervaart heeft dat gevolgen voor de foetus. Maar de baby krijgt nog meer info mee voor zijn toekomstige leven. Bij een natuurlijke geboorte wordt een baby overspoelt met bacteriën van de moeder. Wanneer een baby via keizersnede geboren wordt, zal dit een effect hebben op de bacteriën die de baby meekrijgt. De baby krijgt dus andere info mee bij een natuurlijke geboorte dan bij een geboorte via keizersnede.
Door stress
We weten dat stress de productie van bepaalde hormonen zoals epinephrine stimuleert? Deze hormonen hebben op hun beurt hun effect op de groei van specifieke bacteriën in het microbioom. Overgroei van bepaalde bacteriesoorten kan leiden tot serieuze infecties, denk maar aan de overgroei van E Coli.
Door je omgeving
Alles wat je in het leven doet, zal zijn effect hebben op de darmflora. Als kind eens goed door de modder rollen heeft een gunstig effect op de darmflora. En een opvoeding op de boerderij blijkt gunstiger te zijn om kennis te maken met andere bacteriën. Hierdoor komt je lichaam namelijk in contact met nieuwe en andere bacteriën. Wanneer je tè hygiënisch bent, heeft dat een negatief effect op je microbioom.
Door wat je eet
De voeding die we tot ons nemen heeft een invloed op de darmflora. Dat wil zeggen dat personen die bijvoorbeeld een eiwitrijk eetpatroon aanhouden, een andere samenstelling hebben van hun microbioom dan personen die er een vetrijke bourgondische levensstijl op nahouden. Het microbioom van vegetariërs ziet er anders uit dan niet-vegetariërs. Onderzoek wijst uit dat wanneer je een dieet volgens het principe van intermitterend vasten volgt, dit het microbioom verandert. Bacteriën krijgen gedurende een bepaalde periode geen 'voeding' te verwerken waardoor het aandeel van bepaalde bacteriesoorten daalt.
We weten al dat de bacteriën, het microbioom van onze darmen, de functionaliteit van het immuunsysteem beïnvloeden.
Je darmflora beïnvloed je denken
Je hebt al geleerd dat hetgeen je meemaakt een voetprint achterlaat voor de rest van je leven. Wanneer je als baby honger ervaart, dan zijn er prikkels in de darmen die signalen doorgeven aan de hersenen met de vraag naar eten. Een baby gaat deze vraag naar voeding of emotioneel gevoel van honger uiten door te huilen. Laat je de baby lange tijd huilen, dan is dat een herinnering die bij honger wordt opgeslagen bij de baby voor zijn verdere leven. Onbewust zullen die eerste ervaringen telkens model staan voor je verdere levenservaringen.
Je darmflora heeft invloed op je mentale toestand
Intussen weet je dat wat er in de darm gebeurt een invloed heeft op je emotionele toestand. Een gezonde darm zorgt voor een gezonde mentale toestand. Het is dus belangrijk je darmen gezond te houden. Dat doe je door de juiste voeding aan te bieden aan de bewoners van je darm en je microbioom in balans te houden.
Het omgekeerde is echter ook waar. Problemen met de darmen zoals prikkelbare darm, maagklachten, moeilijke stoelgang wijzen erop dat je emotionele blokkades hebt waar je aan moet werken.
Wil je een gezonde darm, pas je voeding aan. Kies voor voldoende plantaardige producten zoals groenten, fruit, noten, olie, bouw voldoende omega 3 in in de voeding zoals vis, olie, noten, neem natuurlijke bronnen van probiotica die je darmbacteriën ondersteunen en beperk verwerkte producten en producten rijk aan snelle suikers
Wil je meer weten over dit onderwerp dan is dit boek zeker een aanrader!!
In deze video vind je kort voorgesteld hoe de signalen dan precies van de darmen naar de hersenen gevoerd worden.
Wil je meer weten over gezonde voeding voor je darmen of heb je darmproblemen, meldt je dan aan in onze praktijk: